Historia oświaty

W początku XIX wieku istniała w mieście szkoła parafialna, która przekształciła się następnie w szkołę elementarną. Mieściła się ona w budynku organistówki zajmując jedną dużą izbę.
W czasie Królestwa Kongresowego opiekę nad szkołą sprawował dozór szkolny na czele którego stał dziedzic Stanisław Nowakowski. Nauczyciel z roczną pensją 400 zł opłacany był z funduszu szkolnego pochodzącego z dobrowolnych składek mieszkańców miasta.
Znamy nazwiska pierwszych nauczycieli szkół biłgorajskich: do roku 1825 Stanisław Starzyński, potem- Łukaszewicz i Kobierzyński.
Do szkoły uczęszczały dzieci obojga płci w wieku od 5 do 15 lat. Podczas kilkuletniej nauki uczono religii i moralności, pisania i czytania w języku polskim, arytmetyki, rysunku oraz wiadomości o wagach, miarach i pieniądzach.
Biedniejsi mieszkańcy nie posyłali dzieci do szkoły, bogaci zatrudniali często w swych domach nauczycieli prywatnych. Liczba tych którzy potrafili się podpisać własnym imieniem i nazwiskiem, jak wynika z dokumentów z tego czasu przewyższała liczbę tych którzy podpisywali się krzyżykami.
Na początku XX wieku w mieście istniała szkoła siedmioklasowa. W roku 1919 Sejmik Powiatowy wybudował dwupiętrowy budynek dla Szkoły Handlowej, której kurs trwał 3 lata. Od 1926 roku funkcjonowała w nim Szkoła Rzemieślniczo - Przemysłowa w której nauczano stolarstwa, koszykarstwa i krawiectwa, później także utworzono tu także dział galanterii drzewnej. W roku 1932 ukończono budowę szkoły powszechnej, jednej z wielu w powiecie biłgorajskim. W roku 1937 zakończono budowę gmachu Prywatnego Gimnazjum i Liceum Towarzystwa Szkoły Średniej - pierwszej szkoły średniej w Biłgoraju. W listopadzie 1939 r. Niemcy zlikwidowali tę szkołę, w mieście za ich zgodą funkcjonowała tylko jedna siedmioklasowa szkoła powszechna, w której zabroniono nauczać historii i literatury polskiej.
W tej sytuacji część nauczycieli podjęło ryzyko tajnego nauczania w zakresie gimnazjum i liceum; ich pracę koordynował Stanisław Adamczyk - przedwojenny nauczyciel Prywatnego Gimnazjum i Liceum Towarzystwa Szkoły Średniej.


Goganet