Etykiety energetyczne. Naucz się je czytać i oszczędzaj!

Planujesz zakup sprzętu gospodarstwa domowego? Chcesz kupić coś, co będzie służyło przez lata i działało oszczędnie? Zastanawiasz się jak wybrać sprzęt gospodarstwa domowego tak, aby był w rozsądnej cenie, przyjazny dla środowiska naturalnego, spełniał oczekiwania, a jego koszty eksploatacji nie przekraczały założonych wydatków? Pomocne będą informacje na etykietach energetycznych zamieszczone na AGD.

Etykiety energetyczne mają podnosić świadomość konsumentów dotyczącą poziomu zużycia energii oraz innych podstawowych zasobów (np. wody) przez użytkowany sprzęt. Mają także na celu zachęcenie konsumentów do nabywania energooszczędnych i przyjaznych środowisku urządzeń. Oznacza się nimi takie produkty, jak: pralki, lodówki, zmywarki, klimatyzatory, suszarki czy telewizory.

Ważne Etykieta to nalepka lub tabliczka zawierająca informacje o klasie efektywności energetycznej oraz innych podstawowych zasobach zużywanych przez dany produkt.

 

Ważne Etykietę powinieneś znaleźć na zewnątrz urządzenia, z przodu lub na górze. Wymagane jest, aby była ona wyraźnie widoczna.

Etykiety energetyczne informują o podstawowych danych technicznych modelu urządzenia, dla którego zostały sporządzone. Pozwalają w łatwy i szybki sposób porównać parametry sprzętu tego samego typu. Dzięki etykietom otrzymujesz zestandaryzowane informacje dotyczące różnych marek i modeli tego samego rodzaju sprzętu, co pozwala ci dokonać najlepszego wyboru. Informacje umieszczone na nich jeszcze przed zakupem pomagają ocenić, o ile można obniżyć rachunki za prąd i wodę. Etykieta jest identyczna w każdym państwie Unii Europejskiej oraz neutralna językowo. Oznacza to, że nie musi być dostępna w polskiej wersji językowej.

Ważne Wybierając urządzenie, zwróć szczególną uwagę na klasę efektywności energetycznej podaną na etykiecie!

Klasa efektywności energetycznej informuje o średnim zużyciu przez AGD energii elektrycznej w ciągu roku. Oznaczono ją literami od G (najmniej wydajne urządzenia) do A (najbardziej wydajne). Jeśli sprzęt elektryczny jest szczególnie efektywny, producent może zaznaczyć to dodatkowym oznakowaniem w postaci plusów (A+, A++, A+++). Zmiany parametrów urządzenia na etykiecie zawsze muszą zostać poprzedzone przeprowadzeniem przez jego producenta badań laboratoryjnych w akredytowanej jednostce.

Zapamiętaj Klasa A+++ jest najbardziej efektywna.

Na etykiecie powinno znaleźć się siedem klas efektywności energetycznej. Może się jednak zdarzyć przypadek, że będzie ich dziesięć. W takiej sytuacji kolor zielony wyróżnia urządzenia o klasach najbardziej efektywnych energetycznie. Barwy czerwone informują, że klasa efektywności jest niska, a zużycie energii przez urządzenie będzie wysokie.

Pozostałe informacje na etykiecie są podane w formie piktogramów. Mówią one o innych parametrach technicznych lub dostępnych funkcjach urządzenia oraz pozwalają porównać je z odmiennymi modelami.

Ważne Na etykiecie może znajdować się dodatkowy znak graficzny „Ecolabel”. Oznacza to, że danemu modelowi dodatkowo przyznano oznakowanie ekologiczne Unii Europejskiej, czyli przy produkcji zastosowano bezpieczniejsze dla środowiska naturalnego substancje chemiczne. Może ono mieć formę dwóch mniejszych znaczków lub jednego większego.

Wzór oznakowania „Ecolabel”

Źródło: Rozporządzenie PE i Rady nr 66/2010

ZAKUP PRALKI

Kupując pralkę, zwróć szczególną uwagę na etykietę energetyczną. Znajdziesz ją na zewnątrz pralki, z przodu lub na górze urządzenia. Nalepka powinna być tak wyeksponowana, aby była wyraźnie widoczna dla kupujących.

Zapamiętaj! Parametry na etykiecie odnoszą się do standardowego programu prania tkanin bawełnianych w 600C przy pełnym załadunku bębna.

 

Źródło: Załącznik nr 1 rozporządzenia delegowanego Komisji nr 1061/2010

Pierwszym kryterium, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze pralki, jest jej głębokość. Pomoże ci w tym informacja na etykiecie pralki — pojemność znamionowa (w kg), informująca, ile wynosi pojemność bębna urządzenia dla tkanin bawełnianych przy pełnym załadunku. Sprawdź też, ile pralka będzie zużywać wody. Możesz w tym celu wykorzystać informację na nalepce, która określa w litrach roczne zużycie wody. Kolejnym kryterium, jakie powinieneś wziąć pod uwagę przy zakupie pralki, jest jej klasa efektywności energetycznej. Najwięcej zaoszczędzisz, jeśli wybierzesz klasę A+++. Klasę tę oznaczono na etykiecie kolorem zielonym. Etykieta wskaże ci również klasę efektywności wirowania pralki. Litera A oznacza, że dany model pralki uzyskał najlepsze wyniki podczas testów wirowania.

Porównując modele pralek, zwróć też uwagę na poziom emitowanego hałasu  w decybelach (dB). Na etykiecie znajduje się informacja, jak głośno będzie pracowało urządzenie w trakcie prania oraz podczas wirowania. Im wyższe wartości, tym będzie ono pracowało głośniej.

Kupując pralkę, warto także zwrócić uwagę czy urządzenie posiada dodatkowe funkcje, które mogą pomóc zaoszczędzić czas i pieniądze. Do coraz powszechniejszych dodatkowych funkcji można zaliczyć:

• automatyczne ważenie wsadu (pralka z tą funkcją sugeruje stosowną dawkę środków piorących oraz dobiera niezbędną ilość wody);
• system zamkniętego obiegu wody ze zraszaniem w czasie pracy (w trakcie pracy bębna specjalne zbiorniki zraszają pranie od góry, dzięki temu pralka pobiera mniej wody);
• blokada przedwczesnego otwarcia drzwi mająca uchronić przed otwarciem drzwiczek pralki, gdy bęben jeszcze pracuje.

ZAKUP LODÓWKI

Wybierając lodówkę, warto szczegółowo zapoznać się z informacjami na etykiecie urządzenia. Pomogą ci one dokonać najkorzystniejszego wyboru. Nalepka powinna być umieszczona na zewnątrz urządzenia, z przodu lub na górze. Zwróć uwagę, że dopuszczalna jest także tabliczka z dziesięcioma klasami efektywności energetycznej. Trzy dodatkowe klasy dołączono do lodówek zużywających znacznie więcej energii niż standardowe urządzenia.

Wzór etykiety energetycznej dla lodówek (skala klas od A+++ do D)

Źródło: Załącznik nr 2 pkt 1 rozporządzenia delegowanego Komisji nr 1060/2010

Wybierając lodówkę, musisz podjąć decyzję dotyczącą wyglądu jej wnętrza. Jest to bardzo ważne, gdyż wpłynie na komfort użytkowania nowo zakupionego sprzętu. Na etykiecie odczytasz informacje o pojemności użytkowej wszystkich jej komór również tych do przechowywania zamrożonej żywności. Producenci podają je w litrach, zatem możesz w łatwy sposób porównać kilka różnych modeli, co umożliwi wybranie chłodziarki najbardziej odpowiadającej codziennym potrzebom. Lodówka zużywa najwięcej energii ze wszystkich urządzeń gospodarstwa domowego, dlatego dokonując jej zakupu, zwróć szczególną uwagę na klasę efektywności energetycznej — najoszczędniejsza będzie A+++.

Kupując chłodziarkę, warto także przyjrzeć się poziomowi emitowanego hałasu. Ten parametr jest szczególnie istotny, jeśli twoja chłodziarka będzie znajdować się w aneksie kuchennym lub gdy będziesz często przebywał w kuchni. Na etykiecie energetycznej znajdziesz również informację o poziomie hałasu urządzenia, który jest mierzony w decybelach (dB). Urządzenia uznaje się za pracujące cicho, jeżeli poziom emitowanego hałasu nie przekracza 38 dB. Wybierając lodówkę, zwróć też uwagę na dodatkowe funkcje, takie jak:

• kontrola otwartych drzwi (sygnał alarmowy, gdy drzwi są dłuższy czas otwarte);
• „wakacje” (po włączeniu następuje zmniejszenie poboru mocy i temperatury chłodziarki w trakcie dłuższej nieobecności, jednocześnie eliminując konieczność wyłączania urządzenia oraz zapewniając zachowanie świeżości produktów).

ZAKUP ZMYWARI

Kryterium, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze zmywarki, jest pojemność znamionowa. Wyraża się ona maksymalną liczbą standardowych kompletów naczyń, którą pomieści dany model zmywarki.

Zapamiętaj! Standardowy komplet naczyń obejmuje zestaw naczyń stołowych, naczyń szklanych oraz sztućców dla jednej osoby. Kupując zmywarkę, zwróć też uwagę na liczbę dostępnych programów. Programy różnią się długością, charakterystyką cyklu zmywania i temperaturą. Bardzo ważnym parametrem przy wyborze zmywarki jest klasa efektywności energetycznej. Najbardziej oszczędne są urządzenia w klasie A+++, najmniej oszczędne takie, które są oznaczone literą G. Niższa klasa efektywności energetycznej oznacza wyższe rachunki za prąd i wodę. Wybierając zmywarkę, zwróć też uwagę na roczne zużycie energii. Ponadto przyjrzyj się dokładnie poziomowi zużycia wody. Pomoże ci w tym informacja na etykiecie energetycznej. Parametr ten odnosi się do 280 standardowych cykli zmywania przy użyciu zimnej wody oraz trybów niskiego zużycia energii.

 

Zapamiętaj! W karcie produktu producent zmywarki powinien wskazać program standardowy, tzn. taki, który jest najbardziej efektywny pod względem łącznego zużycia energii i wody. Klasa efektywności suszenia dotyczy z kolei oszczędności w zużyciu energii elektrycznej niezbędnej do dosuszenia już umytych naczyń. I podobnie — klasa A to najwyższa jakość, a klasa G — najniższa.

Przy wyborze zmywarki możesz zwrócić też uwagę na dodatkowe funkcje w urządzeniu ułatwiające jego obsługę. Umożliwią ci one komfortowe i bezpieczne korzystanie z nowo zakupionego sprzętu:

• program sprawdzający stopień zabrudzenia naczyń (zmywarka sama dopasowuje parametry zmywania w zależności od stopnia zabrudzenia naczyń);
• zmywanie połowy wsadu (zmywanie przy częściowo załadowanej zmywarce).

ZAKUP TELEWIZORA

Kupując telewizor, musisz zdecydować, czy interesuje cię telewizor z ekranem plazmowym czy LCD. Telewizor plazmowy charakteryzuje szeroka paleta barw, dzięki czemu możliwe jest oglądanie obrazów w doskonałej jakości z dużą przekątną ekranu. Jeśli natomiast interesuje cię telewizor w mniejszym rozmiarze i bardziej oszczędny niż plazma, wybierz ten
z ekranem LCD. Na rynku są dostępne też telewizory z matrycą LCD i podświetleniem LED. Takie telewizory wykorzystują diody świecące LED, dzięki czemu zmniejsza się zużycie energii. Kolejnym kryterium, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze telewizora, jest przekątna ekranu. Przekątna ekranu podawana jest w calach i centymetrach (1 cal to ok. 2,5 cm). Parametr ten określa wielkość telewizora. Podobnie jak na rozdzielczość ekranu mierzoną w pikselach. Im większa rozdzielczość, tym obraz jest wyraźniejszy i wrażenia odbioru lepsze.

Po wyborze rodzaju ekranu, jego przekątnej i rozdzielczości musisz podjąć decyzję dotyczącą klasy efektywności energetycznej. Informuje ona kupującego, jak dużo energii urządzenie to będzie zużywało w trakcie swojej pracy. Parametr ten oznaczony jest literami od A do G. Klasie A przysługuje oznakowanie w postaci dodatkowych plusów (+; ++; +++), jeśli dane modele są bardziej energooszczędne i przyjazne środowisku.

Istotnym kryterium jest także zużycie przez dany produkt energii w ciągu roku. Wartość tę podaje się w kilowatogodzinach (kWh). Zwróć też uwagę na parametr poboru mocy przez telewizor określony w watach. Kupując telewizor, możesz spotkać się z modelami, które posiadają dodatkowy przycisk, za pomocą którego po wyłączeniu telewizora można go przełączyć w specjalny tryb oszczędzania energii. Po jego naciśnięciu pobór energii będzie bliski zeru.

Kilka wskazówek, jak poprawnie korzystać z zakupionego sprzętu

Aby zapobiec częstym usterkom urządzeń gospodarstwa domowego, warto zapoznać się z zaleceniami producenta. Przed pierwszym uruchomieniem nowo zakupionego sprzętu należy zaznajomić się z jego instrukcją obsługi oraz sposobem konserwacji. Poniżej kilka dodatkowych wskazówek, jak poprawnie korzystać z pralki, lodówki i zmywarki.

• Pralka — jak prać energooszczędnie?

Po pierwsze pierz w niższych temperaturach. Redukując temperaturę prania, można uzyskać równie dobre rezultaty, co piorąc w wyższych temperaturach. Po drugie zapełniaj bęben pralki w całości. Nowoczesne energooszczędne urządzenia dostosowują ilość wody oraz środków piorących do poziomu zapełniania bębna, co pozwala oszczędzać wodę, energię i czas. Pamiętaj jednak, aby nie przeładować pralki. Gdy wsadu jest za dużo, ubrania nie zostaną dokładnie wyprane i ich czyszczenie trzeba będzie powtórzyć. Zrezygnuj z prania wstępnego, jeśli nie jest konieczne. Zaleca się uruchomianie tego trybu jedynie w przypadku tkanin bardzo zabrudzonych, a nie do codziennego użytkowania. W zamian wybieraj program do prania tkanin bawełnianych. Jest on najbardziej wydajny. Jeśli pierzesz często, korzystaj z programów do krótkiego prania (np. 30/40 minut). Doskonale sprawdzają się one dla krótkich i energooszczędnych prań mało zabrudzonych rzeczy.

• Lodówka — jak oszczędnie używać lodówki?

Lodówkę należy ustawić z dala od wszelkich źródeł ciepła oraz poza zasięgiem promieni słonecznych. Niższa temperatura otoczenia gwarantuje mniejsze zużycie energii przez urządzenie. Pamiętaj, aby lodówka była tak ustawiona, by zachować odpowiedni odstęp od ściany. Dzięki temu zostanie zapewniony prawidłowy obieg powietrza. Dla lodówki optymalną temperaturą wewnątrz urządzenia w trakcie pracy jest od 6 do 8º C. Niższe nie mają wpływu na świeżość produktów, a jedynie spowodują zwiększenie zużycia energii. Korzystając z lodówki pamiętaj, aby nie wkładać do niej potraw gorących. Zwróć też uwagę, żeby otwierać lodówkę na krótki czas, gdyż otwarte drzwi powodują wzrost zużycia energii. Nie zapominaj o systematycznym rozmrażaniu. Lodowy pancerz powoduje wzrost zużycia energii. Przed dłuższym wyjazdem można opróżnić lodówkę oraz ją wyłączyć. W ten sposób obniżysz swoje rachunki za prąd za okres nieobecności.

• Zmywarka — jak zmywać i oszczędzać?

Podobnie jak w przypadku pralki, korzystając ze zmywarki pamiętaj, aby ładować urządzenie do pełna. Naczynia zawsze układaj w zmywarce zgodnie z załączoną instrukcją obsługi. Przy mało zabrudzonych naczyniach wybieraj krótkie programy zmywania. Analogicznie uruchamiaj jedynie oszczędne programy suszenia.

Komisja Europejska uzgodniła już nowe wzory etykiet energetycznych, które początkowo będą miały zastosowanie do telewizorów, monitorów i wyświetlaczy, lodówek, pralek i suszarek, zmywarek oraz produktów oświetleniowych. Nowe etykiety pojawią się w sklepach dopiero w 2021 roku. Dzięki nowemu oznakowaniu, konsumentom łatwiej będzie wybierać produkty energooszczędne, co powinno doprowadzić do niższego poboru energii i niższych rachunków za prąd.

Źródło: Barczuk E., Kto czyta, oszczędza. Etykiety energetyczne – poradnik dla konsumentów, Warszawa 2013.