Janina Buczek-Różańska
Pani Janina Buczek-Różańska urodziła się 15 lipca 1932 roku w Bukowinie,
gm. Biszcza.
Wraz z rodzicami i młodszym bratem oraz innymi mieszkańcami rodzinnej wsi Bidaczów Nowy, w ramach akcji pacyfikacyjno-wysiedleńczej, została deportowana do obozu koncentracyjnego na Majdanek latem 1943 roku. W Majdanku przebywali około dwóch miesięcy, a każdy dzień był pełen tragedii, śmierci, niepewności i głodu.
Z Majdanka przepędzono ich do Lublina, z którego w wagonach bydlęcych przewieziono do kolejnego obozu koncentracyjnego, najprawdopodobniej do Buchenwaldu. W Buchenwaldzie rodzina Buczków przebywała około dwóch tygodni,
a następnie po kolejnym transporcie trafiła do niewolniczej pracy u niemieckiego gospodarza we wsi Hakenberg, sześćdziesiąt kilometrów za Berlinem.
Gospodarstwo składało się z kilkuset mórg pola i kilkudziesięciu sztuk bydła. Rodzice Pani Janiny Buczek-Różańskiej pracowali w gospodarstwie od świtu do nocy, a Pani Janina stała się niańką i opiekunką swego młodszego brata oraz gotowała rodzicom jedzenie.
1 maja 1945 r. z wojskami radzieckimi do wsi wkroczyli żołnierze II Armii Wojska Polskiego. Rodzina Buczków wróciła do opustoszałego domu w Polsce.
Pani Janina Buczek-Różańska całe swoje życie poświęciła na pielęgnowaniu pamięci
o czasach okupacji niemieckiej, repatriacji, tragedii obozów koncentracyjnych i niewolniczej pracy w Niemczech oraz przekazywaniu jej następnym pokoleniom. Bierze udział w spotkaniach
z młodzieżą szkolną, w bibliotekach, w muzeach, na których opowiada o jej i jej rodziny przeżyciach swoich i swojej rodziny. Była wielokrotnie przewodnikiem dla młodzieży polskiej oraz z Niemiec, Węgier, Słowacji i Czech po Muzeum na Majdanku. Przy okazji różnych rocznic okolicznościowych zawsze chętnie opowiada o swoich wojennych przeżyciach, m.in.
w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej oraz w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej.
Pani Janina Buczek-Różańska jest członkiem Zarządu Towarzystwa Opieki nad Majdankiem - ogólnopolskiej, otwartej organizacji typu non-profit, powstałej 12 listopada 1945 r. z inspiracji działaczy społecznych Lublina i Lubelszczyzny, zrzeszającej tych, którym bliska była szeroko rozumiana idea upamiętniania ofiar niemieckiego obozu na Majdanku oraz - później - prowadzenia badań naukowych nad jego historią. Towarzystwo - ściśle współpracując
z Państwowym Muzeum na Majdanku w Lublinie - obecnie ma na celu opiekę nad byłym hitlerowskim obozem koncentracyjnym na Majdanku oraz zachowanie pamięci o martyrologii narodu polskiego i narodów świata doświadczonych dwudziestowiecznymi totalitaryzmami europejskimi. W realizacji powyższych zadań opiera się na honorowej pracy ludzi dobrej woli (nie tylko kombatantów), pragnących realizować pro publico bono cele przyświecające założycielom.
Pani Janina Buczek-Różańska w 1999 r. opowiedziała o swoich losach w filmie dokumentalnym „Dzieci Zamojszczyzny", nakręconym na podstawie scenariusza i w reżyserii Hanny Etemadi i Zofii Kunert. Współpracuje z Państwowym Muzeum na Majdanku w Lublinie. Bierze udział w organizowaniu wystaw, m.in. pt.: „Elementarz", która opiera się na założeniu, iż duża część dzieci więzionych na Majdanku była w wieku, w którym z „Elementarzem"
w tornistrze idzie się do szkoły, a dzieciom w obozie przyszło się zetknąć z zupełnie inną, koszmarną rzeczywistością.
Za swoje długoletnie poświęcenie w pielęgnowaniu pamięci o czasach okupacji niemieckiej i przekazywaniu swoich doświadczeń następnym pokoleniom była wielokrotnie wyróżniana, nagradzana i odznaczana, m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
